Prezentujemy kolejne prace związane ze 150. rocznicą wybuchu powstania styczniowego. Tym razem przygotowany materiał obejmuje powstanie styczniowe w muzyce, przebieg powstania w Piotrkowie
i okolicach oraz biografie kobiet, walczących w szeregach powstańczych.
Zbiorowy ten ruch wolnościowy znalazł odzwierciedlenie w pieśniach, towarzyszących powstańcom. Utwory są bardzo różnorodne, oparte zarówno na dziełach poetyckich, jak i na folklorystycznych tekstach. Czerpią melodię z ludowych pieśni, nierzadko wzorowane są także na utworach znanych kompozytorów. Dzięki nim nastąpiło wzajemne zbliżenie się i przenikanie rewolucyjnej literatury i folkloru. Pieśni powstańcze upamiętniają bohaterską walkę oddziałów, piętnują zdrajców, są źródłem wiedzy o życiu powstańców, ich nadziejach i pragnieniach.
Na przełomie lat 50. i 60. XIXw. Piotrków stał się istotnym ośrodkiem skupiającym wysiłek ludności okolicznych terenów w czynnym oporze przeciwko władzy zaborczej. Działania mieszkańców miasta oraz duża liczba inteligencji sprawiły, że Piotrków w opinii konspiracyjnych władz centralnych zaliczał się do grupy miast mających odegrać istotną rolę w zbliżającym się powstaniu zbrojnym, również ze względu na kolejowe połączenie z Warszawą. Podstawą operacyjną oddziałów powstańczych stały się lasy opoczyńskie i lubocheńskie. Szczególnie wielu Piotrkowian walczyło w oddziale J. Oxińskiego, mianowanego w kwietniu 1863 roku wojskowym naczelnikiem powiatu piotrkowskiego. Mieszkańcy miasta i okolic udzielali się również na cywilnych płaszczyznach czynnego oporu. Niemałą rolę odegrali również uczniowie, absolwenci i nauczyciele naszego liceum (wtedy: Gimnazjum Rządowe).
W okresie powstania styczniowego po raz pierwszy w dziejach walk wyzwoleńczych narodu polskiego liczny udział wzięły kobiety. Już w manifestacjach przedpowstaniowych były bardzo czynne, obok odwagi, wykazały też niezwykłą ofiarność. Nie o wszystkich kobietach walczących w oddziałach powstańczych zachowały sie informacje, ponieważ większość z nich posługiwała się nazwiskami męskimi. Zaledwie
o kilkudziesięciu spośród nich udało się odnaleźć obszerniejsze relacje. Zaprezentowane zostały sylwetki: Henryki Pustowójtówny, Marii Piotrowiczowej, Anieli Radzickiej, Marii Krasuskiej, Apolonii Fijałkowskiej, Emilii Cieszkowskiej, Eweliny Pruszakowej i Józefy Lipartowskiej.
DW
Pliki do pobrania:
Kobiety - żołnierze w powstaniu styczniowym
Powstanie styczniowe w Piotrkowie i okolicach
